Jak rozpoznać azbest?

Azbest jako materiał o dobrych właściwościach termoizolacyjnych i niską cenę przez wiele lat cieszył się dużą popularnością na rynku budowlanym. Wykorzystywano go do produkcji m.in. pokryć dachowych i okładzin elewacyjnych. Obecnie ze względu na działanie silnie drażniące i rakotwórcze został wycofany z użycia. Gdzie się znajduje i jak rozpoznać azbest? Jak bezpiecznie usunąć azbest? Wszystkie te kwestie poruszymy w dzisiejszym artykule.

Co to jest azbest?

Termin “azbest” odnosi się do grupy włóknistych minerałów krzemianowych występujących naturalnie w przyrodzie, które różnią się od siebie składem chemicznym i budową krystaliczną. Należą do nich m.in. następujące typy azbestu:

• aktynolitowy,

• amozytowy (gruenerytowy),

• antofilitowy,

• chryzotylowy,

• krokidolitowy,

• tremolitowy.

Włókna azbestowe cechują się dużą wytrzymałością, elastycznością oraz odpornością na działanie czynników chemicznych i fizycznych. Ze względu na swoje wyjątkowe właściwości, azbest wykorzystywano głównie do produkcji:

• pokryć dachowych z eternitu,

• płyt balkonowych,

• płyt elewacyjnych,

• przewodów kominowych,

• przewodów wentylacyjnych,

• rur będących elementem instalacji wodno-kanalizacyjnej.

Warto wiedzieć!
W latach 80. azbest został uznany za jeden z najbardziej rozpowszechnionych czynników rakotwórczych występujących w środowisku. W Polsce zakaz importu, produkcji i stosowania wyrobów azbestowych obowiązuje od 1998 roku. Natomiast w Unii Europejskiej od 2005 roku.

W jaki sposób rozpoznać azbest?

Większość materiałów budowlanych zawierających azbest ma barwę o różnych odcieniach szarości lub bieli. Niestety, stwierdzenie tego, czy rzeczywiście mamy do czynienia ze szkodliwą substancją nie zawsze jest proste. Wówczas konieczne jest przeprowadzenie specjalistycznych badań mikroskopowych, które potwierdzą obecność włókien azbestu w pobranej próbce.

Dlaczego wykrywanie azbestu jest takie ważne?

Jak wynika z badań klinicznych, długotrwały kontakt z azbestem może przyczynić się do powstania wielu groźnych chorób, w tym:

• azbestozy, czyli pylicy azbestowej,

• chorób opłucnej (np. międzybłoniaka),

• nowotworów (np. raka krtani, oskrzeli, płuc i nerek).

Negatywne skutki wdychania pyłu azbestowego mogą ujawnić się po kilku, a nawet kilkunastu latach. Szkodliwość włókien azbestowych zależy przede wszystkim od ich wielkości. Za najbardziej niebezpieczne uznaje się włókna cienkie, które wnikają w głąb tkanki płucnej, gdzie pozostają. Ostre drobinki drażnią śluzówkę, co w efekcie prowadzi do zwłóknienia tkanki płucnej i pośrednio do rozwoju nowotworów. Warto również zaznaczyć, że jednorazowy, krótki kontakt z azbestem nie stanowi zagrożenia dla ludzkiego zdrowia.

Czy można samemu usunąć azbest z dachu?

Zgodnie z treścią Rozporządzenia Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z 23 października 2003 roku – azbest ma zniknąć z dachów polskich domów do 2032 roku. Natychmiastowe usunięcie pokrycia dachowego z azbestu zaleca się w sytuacji, gdy:

• materiał jest naruszony,

• planowane są prace z naprawą lub konserwacją dachu,

• stwierdzono skażenie powietrza pyłem azbestowym.

Należy pamiętać o tym, że azbestu pod żadnym pozorem nie można usuwać samodzielnie. Przemawiają za tym zarówno aspekty zdrowotne, jak i prawne. Dlatego najlepszym rozwiązaniem będzie skorzystanie z profesjonalnych usług firmy specjalizującej się w zakresie demontażu i utylizacji wyrobów azbestowych. Takie przedsiębiorstwa poza odpowiednim sprzętem i stosownymi kwalifikacjami, posiadają wymagane zezwolenia oraz zatwierdzony przez starostę plan gospodarowania odpadami niebezpiecznymi.